Filosofieweb biedt de volgende cursussen aan: “Samenleven: hoe doen we dat?” en “Kunstmatige Intelligentie: slim bekeken?”
Discussieavond “Pierre Bayle: van tolerantie naar universele rechten van de mens”
Wie universele mensenrechten wil verdedigen in deze roerige tijden zal allereerst de ontwikkelingsgeschiedenis van deze rechten moeten nagaan. Zijn ze een louter Westerse uitvinding waar gemaskeerde belangen achter schuilen, of is er een cultuur- en identiteit-overstijgend verhaal over mogelijk?
Eén van de grondleggers van mensenrechten is de ‘Rotterdamse’ filosoof Pierre Bayle (1647 – 1706). Met zijn pleidooi voor tolerantie als ‘vrijheid van geweten’, zelfs voor ‘atheïsten’, lijkt hij de eerste die het blikveld van recht op vrijheid verschuift van ideologisch geprivilegieerde groepen naar de aard van de mens zelf. Zo kan een bezinning op Pierre Bayle tegelijk i) concreet iets zeggen over hoe tolerant we zouden moeten zijn voor onze medemens, als ii) uiterst abstract hoe we mensenrechten zouden kunnen verdedigen in een wereldforum van culturen en identiteiten.
Moeilijkheid bij Pierre Bayle is dat hij zeer divers over enorm veel uiteenlopende zaken schrijft. Daarom zijn er bijna evenveel interpretaties van zijn opvattingen als er lezers zijn.
Op deze avond zal worden nagegaan hoe wij toch redelijkerwijs een beeld van Pierre Bayle en zijn schrijven kunnen krijgen en of we hier actuele aanknopingspunten kunnen vinden voor concrete tolerantie en de mogelijkheid van universele rechten van de mens die de context van de tijd en de sociale omstandigheden waarin die aanknopingspunten zijn ontstaan kunnen overstijgen.
Spreker van de avond is Hans van Dam, filosoof. Moderator is Erik Sterk, attaché van Carla-Bayle in Rotterdam. Carla-Bayle is het geboortedorp van Pierre Bayle, waarmee Rotterdam een pact van eeuwige vriendschap heeft.
10 december 2019 – 20:00 – 22:00 (inloop vanaf 19:30)
Mathenesserlaan 379. Gratis toegang, wel reserveren via onderstaande knop Contact. Beperkte plaats, meld je aan bij het facebook event.
Samenleven: hoe doen we dat?
Wat moet je weten om succesvol te kunnen samenleven?
Cursus voor middelbare scholieren over de ontwikkeling van filosofische opvattingen over de mens als samenlevend wezen. De cursus sluit nauw aan bij actuele vragen over zingeving en de westerse samenleving.
In een samenhangende cursus van 19 blokuren krijgen de leerlingen voeling met de belangrijkste denkers op het gebied van sociale en politieke filosofie. Omdat het spoor van de filosofie gevolgd wordt vanaf de eerste pre-socratische filosofen tot aan het heden staat de cursus eveneens in het teken van de vraag: Wat kan je eigenlijk weten?
Hiermee is er een dubbele leerlijn rond de thema’s ‘wat is de beste samenleving’ en ‘wat is de beste manier om tegen menselijke kennis aan te kijken’.
Kernbegrippen uit de eerste leerlijn zijn: tyrannie, olicharchie, timocratie, aristocratie, democratie, theocratie, monarchie, contractfilosofie, parlementaire democratie, volksrepubliek en hedendaagse bevrijdingstheorieën.
Kernbegrippen uit de tweede leerlijn zijn: mythologie, reductionistische filosofie, mechanistische wereldopvattingen, openbaringsfilosofie, wetenschapstheorie, postmoderne filosofie en hedendaagse metafysica.
Filosofen die aan de orde komen zijn o.a. de pre-Socratici, Plato, Aristoteles, de Hellenistische scholen, Augustinus, Thomas van Aquino, Machiavelli, Erasmus, Hobbes, Bayle, Rousseau, Marx, Foucault, Popper en Arendt.
Het studiemateriaal is multimediaal (ontwikkeld voor smart screens) met een practisch opgaveboek.
Docent: Hans van Dam (MA) – 1e graads docent filosofie
Kunstmatige Intelligentie: slim bekeken?
Wat moet je weten om goed te kunnen oordelen over A.I.?
Cursus voor de bovenbouw van de middelbare school (of aangepast voor HBO/Universiteit) over filosofische denkmodellen voor Kunstmatige Intelligentie. De cursus sluit nauw aan bij actuele vragen over A.I. en robotisering.
In een cursus van 5 blokuren (en voorbereidingstijd voor de verschillende werkvormen) krijgen de leerlingen/studenten een overzicht van praktisch in te nemen standpunten ten aanzien van de ontwikkeling van Kunstmatige Intelligentie.
Uitgangspunt is het boekje “Kunstmatig van Nature – de mens 3.0” van Jos de Mul. Hierin schetst De Mul drie ‘wetenschappelijk onderbouwde’ scenario’s voor de zichzelf verbeterde intelligente mens: de mens neemt zijn eigen evolutie in de hand.
Leidende vraag in de cursus is: wat weten we eigenlijk over onze eigen intelligentie? In vier verschillende lesvormen (denktank bijeenkomst, onderwijs-leergesprek, close reading primaire tekstfragmenten, tweede kamer debat) wordt het terrein geschetst waarop zich de problemen afspelen. Dat is achtereenvolgens ‘de mechanisering van het wereldbeeld’, ‘de plaats van de mens in wetenschappelijke theorieën’, ‘transcendentale uitgangspunten van kennisgebieden’ en ‘mogelijke politieke posities t.a.v. Kunstmatige Intelligentie’. In de laatste les worden de leerpunten in een overzicht bij elkaar gebracht en bediscussieerd.
Filosofen die thematisch aan de orde komen zijn o.a.: Pythagoras, Anaxagoras, Democritus, Epicurus/Lucretius, Aristoteles, Descartes/Beeckman, Kant, Husserl, Heidegger, Plessner, Gadamer, Foucault, Dennett, Hawking.
Kernbegrippen zijn o.a.: lichaam-geest probleem, teleologie (doeldenken) en determinisme, functionalisme en emergentie, fenomenologie en ‘zijn van het er-zijn’, transcendentale filosofie en metafysica.
Docent: Hans van Dam (MA) – 1e graads docent filosofie